به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نیرو نیوز ،این سد تنظیمی در امتداد رودخانه کر و در پایین دست سد مخزنی و نیروگاه برق‌آبی ملاصدرا احداث شده که با اهداف مشخص برای تنظیم روزانه آب خروجی از نیروگاه ملاصدرا برای استفاده در کشاورزی و جلوگیری آسیب‌های سیلاب در منطقه اجرا و به بهره‌برداری رسید.
سدها براساس نوع کاربرد و بهره برداری به چند دسته تقسیم می‌شوند:
۱- سدهای مخزنی و ذخیره ای: به منظور ذخیره آب (به ویژه در مواقع سیلابی) در راستای تأمین آب و کنترل سیلاب و ذخیره آب برای تولید انرژی برقابی
۲- سدهای انحرافی به منظور استفاده بهنگام از جریان پایه رودخانه و انتقال آب به محل‌های مصرف اجرا می‌شوند. در این گروه سدهای انحرافی تنظیمی قرار دارند که به منظور تنظیم آب خروجی از نیروگاه‌های برقابی و تنظیم بهینه تولید برق و مصرف آب و انتقال آب به محل‌های مصرف طراحی می‌شود و عمدتاً دریچه‌دار است.
۳- سدهای رسوب گیر: جهت رسوب گیری و جمع آوری فاضلاب‌های حاصل از معادن.
از نظر مصالح نیز سدها به چند دسته تقسیم می‌شوند:
سدهای بتنی شامل: بتنی وزنی، بتنی قوسی، بتنی پایه دار، بتنی غلطکی
سدهای خاکی شامل: خاکی همگن، خاکی غیرهمگن، سنگ ریزه ای، سنگ ریزه ای با رویه بتنی
تفاوت سدمخزنی و تنظیمی ملاصدرا
با توجه به این توضیحات، اهداف و مشخصات و تفاوت‌های دو سد مخزنی ملاصدرا و سد تنظیمی پایین دست آن به شرح زیر می‌توان شرح داد:
۱- سد مخزنی ملاصدرا در شهرستان اقلید و در محل تنگه براق اجرا شده است. نوع سد خاکی با هسته رسی، ارتفاع سد ۷۲ متر و حجم مخزن ۴۴۰ میلیون متر مکعب می‌باشد. اهداف اصلی این سد شامل:
الف – ذخیره سازی و تأمین آب کشاورزی اراضی دشت‌های پایین دست
ب- تأمین آب شرب و صنعت در عملکرد مشترک با سد درودزن
ج – تولید انرژی برقابی با توان ۱۰۰ مگاوات به مقدار متوسط سالانه ۱۷۰ هزار مگاوات ساعت
توان تولیدی برق یاد شده با رهاسازی ۵۲ متر مکعب بر ثانیه آب از نیروگاه حاصل می‌شود.
رهاسازی این حجم آب جریان سیلاب گونه‌ای را در پایین دست ایجاد می‌کند که امکان آب شستگی و تخریب آبگیر کشاورزان را دارد بدین منظور با احداث سد تنظیمی و ایجاد یک مخزن موقت از تخریب یاد شده پیشگیری می‌شود.
سد مخزنی ملاصدرا با استفاده از پیمانکار و فاینانس خارجی طراحی و اجرا شده و در ۲۸ فروردین ماه ۱۳۸۶ توسط رئیس جمهور وقت محمود احمدی نژاد افتتاح شد.
۲- سد تنظیمی ملاصدرا: در شهرستان مرودشت و در محل روستای سربست در دشت کامفیروز اجرا شده است. نوع سد بتنی دریچه دار و با ارتفاع ۱۱.۶ متر و طول تاج ۱۷۰ متر قابلیت تنظیم ۹۲ میلیون مترمکعب آب رهاسازی شده از سد مخزنی ملاصدرا را دارا است. اهداف اصلی این سد تنظیمی شامل موارد زیر می‌باشد:
الف – تنظیم روزانه آب خروجی از نیروگاه ملاصدرا و تحویل آن به شبکه آبیاری سنتی برای آبیاری حدود ۴۰۰۰ هکتار از زمین‌های حاصلخیز دشت کامفیروز
ب – جلوگیری از تخریب مداوم سردهانه‌های آبگیری موجود در اثر جریان سیلاب گونه خروجی از نیروگاه ملاصدرا با دبی ۵۲ مترمکعب بر ثانیه که در توضیحات سد اشاره شد.
ج – فراهم آوردن امکان کارکرد نیروگاه ملاصدرا در ساعات پیک
شایان توجه است سد تنظیمی ملاصدرا با منابع مالی و متخصصان داخلی طراحی و اجرا شده و در ۲۱ بهمن ماه سال جاری افتتاح شده و وارد مدار بهره برداری شده است.
نکته مهم اینکه نامگذاری سدهای تنظیمی از نام سد مخزنی بالادست تبعیت می‌شود، برای نمونه می‌توان سدهای کرخه، زاینده رود و کرج را نام برد.
انتهای پیام/پاون
